Την «πόρτα» 45.000 – 60.000 πολιτών που θέλουν να ανακαινίσουν τα σπίτια τους προκειμένου να πετύχουν ενεργειακή εξοικονόμηση και αυτονομία ανοίγει το πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Αυτονομώ».

Παρέχει υψηλές επιδοτήσεις που μπορεί να φτάσουν ακόμη και στο 85% επί των δαπανών για συγκεκριμένες οικοδομικές και ηλεκτρομηχανολογικές παρεμβάσεις. Επιπλέον, δίνει τη δυνατότητα συμμετοχής σχεδόν στο σύνολο των ιδιοκτητών κατοικιών καθώς χαλαρώνουν τα εισοδηματικά κριτήρια. Είναι χαρακτηριστικό ότι μπορούν να υποβάλλουν αιτήσεις ακόμη και οικογένειες με εισόδημα 120.000 ευρώ.

Η συγκεκριμένη δράση που αποτελεί μετεξέλιξη του «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον» προϋπολογισμού 850 εκατ. ευρώ θα τρέχει σταδιακά από τις 2 Νοεμβρίου ανάλογα με την περιφέρεια. Τα ποσοστά επιδοτήσεων, οι επιλέξιμες δαπάνες αλλά και τα εισοδηματικά κριτήρια προκειμένου κάποιος να συμμετάσχει είναι περισσότερο ευνοϊκά συγκριτικά με τα προηγούμενα προγράμματα.

Τα κύρια σημεία του οδηγού εφαρμογής παρουσίασαν στη διάρκεια χθεσινής συνέντευξης Τύπου ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης, ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιάννης Τσακίρης, η γενική γραμματέας Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου και η πρόεδρος της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Αθηνά Χατζηπέτρου. Ο Κωστής Χατζηδάκης, σημείωσε ότι από το 2021 το πρόγραμμα θα είναι συνέχεια ανοικτό, αναγγέλλοντας και τη διάθεση περισσοτέρων κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης και το νέο ΕΣΠΑ.

Επιλέξιμες κατοικίες

Επιλέξιμες κατοικίες είναι η μονοκατοικία, η πολυκατοικία, καθώς και το μεμονωμένο διαμέρισμα. Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να πληροί τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις:

• Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (Ε1) του προσώπου που τη χρησιμοποιεί.
• Υφίσταται νόμιμα.
• Εχει καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.
• Δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα.

Το ανώτατο ύψος των δαπανών που μπορεί να επιδοτηθεί έχει αυξηθεί στις 50.000 από 25.000 ευρώ που ήταν στα προηγούμενα προγράμματα «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον», ενώ δίνεται η δυνατότητα σε ιδιοκτήτη με περισσότερες από μία κατοικίες να υποβάλλει παραπάνω αιτήσεις. Ο συνολικός προϋπολογισμός των έργων που μπορεί να χρηματοδοτηθεί ανέρχεται στις 100.000 ευρώ.

Κίνητρα – Επιδοτήσεις

Στο νέο πρόγραμμα διατηρείται η φιλοσοφία των επιδοτήσεων με το ύψος τους να προσδιορίζεται ανάλογα με το μέγεθος των εισοδημάτων. Οπως φαίνεται και στον πίνακα, διακρίνονται πέντε εισοδηματικές κατηγορίες. Σε εκείνη με τα χαμηλότερα εισοδήματα αντιστοιχεί το υψηλότερο ποσοστό επιδότησης 65%. Αυτό υποχωρεί όσο μεγαλώνουν τα εισοδήματα για να φτάσει στο 35% για φυσικά πρόσωπα με υψηλά βαλάντια.

Στο «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» καθιερώνονται και δύο πρόσθετες επιδοτήσεις ως μπόνους:

1 Covid-19 premium. Λόγω της απρόβλεπτης κατάστασης που έχει προκύψει με τον κορωνοϊό Covid-19 και των δυσκολιών που έχουν προκύψει από την εφαρμογή των μέτρων οριζόντια στη χώρα για τον περιορισμό της διασποράς του, προστίθεται επιπλέον +10% για τις αιτήσεις που θα υποβληθούν τα έτη 2020-2021.

2 Για τα μεμονωμένα διαμερίσματα και μονοκατοικίες ενεργειακής κατηγορίας Η και Ζ προστίθεται επιπλέον 10% στο βασικό ποσοστό επιχορήγησης, εφόσον επιτευχθεί αναβάθμιση σε Β’ ενεργειακή κατηγορία.

Πολυκατοικίες 

Ξεχωριστή κατηγορία αποτελούν οι πολυκατοικίες στο «Εξοικονομώ – Αυτονομώ». Προβλέπονται δύο τύποι αιτήσεων:

• Ο Τύπος Α που υποβάλλεται από εκπρόσωπο της πολυκατοικίας και συνδέεται με επιμέρους αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων χωρίς να περιλαμβάνονται οι κοινόχρηστες ενεργειακές αναβαθμίσεις.

Για την κατηγορία αυτή τα ποσοστά επιδότησης είναι οριζόντια για όλους τους ιδιοκτήτες 60%, ανεξάρτητα από το ύψος εισοδήματος και μπορούν να προστεθούν τα δύο προαναφερόμενα μπόνους (10% συν 10%).

• Ο Τύπος Β που περιλαμβάνει μόνο αυτοτελείς παρεμβάσεις αναβάθμισης των κοινόχρηστων χώρων πολυκατοικίας, χωρίς, δηλαδή να συμπεριλαμβάνονται παρεμβάσεις στα διαμερίσματα.

Για την κατηγορία αυτή οι επιδοτήσεις είναι πάλι 60% αλλά προβλέπεται μόνο το Covid-19 Premium.

Στις επιλέξιμες κοινόχρηστες παρεμβάσεις των πολυκατοικιών είναι η αναβάθμιση του ανελκυστήρα με σκοπό να πληρούνται οι προϋποθέσεις πιστοποίησης και η υποχρεωτική εγκατάσταση inverter για τη μείωση του ενεργειακού τους αποτυπώματος.

Επίσης περιλαμβάνεται και η αναβάθμιση του φωτισμού.

Ο ανώτατος επιλέξιμος προϋπολογισμός κοινόχρηστων παρεμβάσεων σε πολυκατοικίες φτάνει τις 80.000 ευρώ.

Και εργασίες που παρέχουν στις κατοικίες ενεργειακή αυτονομία

Το «Εξοικονομώ – Αυτονομώ», πέραν των κλασικών εργασιών – αντικατάσταση κουφωμάτων, θερμομόνωση, αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης – ψύξης -, περιλαμβάνει και συγκεκριμένες που παρέχουν στις κατοικίες ενεργειακή αυτονομία.

Αναλυτικά όλες οι επιλέξιμες δαπάνες είναι:

Αντικατάσταση κουφωμάτων

• Υποχρεωτική ανακύκλωση ή απόρριψη των υφιστάμενων κουφωμάτων σε νομίμως λειτουργούντες χώρους απόρριψης υλικών (αντικαθιστώ – ανακυκλώνω).
• Δυνατότητα αντικατάστασης υαλοπινάκων σε κτίρια προστατευόμενα ή ιστορικής αξίας ή ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής.
• Τοποθέτηση/αντικατάσταση θερμοκάλυψης κελύφους

Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης – ψύξης

• Επιλέξιμη παρέμβαση θεωρείται και η αποξήλωση καυστήρων πετρελαίου και των σχετικών δεξαμενών.
• Καταργείται η επιλεξιμότητα για καυστήρες πετρελαίου.
• Καταργείται η επιλεξιμότητα για ενεργειακά τζάκια σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Σύστημα ζεστού νερού Χρήσης με χρήση ΑΠΕ

• Υποχρεωτική εγκατάσταση για τις περιπτώσεις που δεν υπάρχει εγκατεστημένο σύστημα ΖΝΧ.

Παρεμβάσεις ενεργειακής αυτονομίας

1. Συστήματα ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ

• Επιλέξιμα μόνο εφόσον η κατοικία αναβαθμίζεται, με τις κύριες παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας, σε ενεργειακή κατηγορία τουλάχιστον Β+.
• Επιλέξιμη παρέμβαση αποτελεί η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού σταθμού μόνο για την κάλυψη της ζήτησης (net metering).

2. Συστήματα αποθήκευσης

• Επιλέξιμη μόνο ως συμπληρωματική παρέμβαση στην εγκατάσταση νέου  φωτοβολταϊκού σταθμού.

3. Υποδομές φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων

• CE Πιστοποιημένες.
• Επιλέξιμες μόνο οι συσκευές που είναι κατάλληλες, βάσει προτύπων ΕΛΟΤ ΕΝ, και προορίζονται για φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων σε οικιακό περιβάλλον.

Παρεμβάσεις «έξυπνων» συστημάτων (smart home)

Ψηφιακά συστήματα και τεχνολογίες που συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας

α) «Εξυπνου» φωτισμού (π.χ. «έξυπνες» πρίζες, φωτισμός χαμηλής κατανάλωσης LED).

β) «Εξυπνης» διαχείρισης του συστήματος θέρμανσης/ψύξης (π.χ. «έξυπνοι» θερμοστάτες).

γ) Απομακρυσμένου ελέγχου (π.χ. «έξυπνοι» αισθητήρες διαρροής, υγρασίας κ.λπ.).