ΣΧΟΛΕΙΑ: Οι νομικές υποχρεώσεις των γονιών
Η πρώτη εβδομάδα αυτής της ιδιαίτερης νέας σχολικής σεζόν αποτελεί ήδη παρελθόν. Οπως αναμενόταν, τα προβλήματα δεν έλειψαν, τα κρούσματα κορωνοϊού επίσης όπως και μία τάση αμφισβήτησης από κάποιους γονείς των μέτρων που πήρε η πολιτεία για την προστασία της υγείας των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας, μαθητών και διδακτικού προσωπικού.
Η αμφισβήτηση προκάλεσε με τη σειρά της συζητήσεις για το που σταματούν τα δικαιώματα των γονέων και που αρχίζουν οι υποχρεώσεις τους αναφορικά με την εκπαίδευση των παιδιών τους. Τέθηκε, από πολλούς, ένα κεντρικό ερώτημα: Εφόσον δεν επιτρέπω στο παιδί μου να πηγαίνει στο σχολείο επειδή διαφωνώ με τα μέτρα, παραβιάζω το νόμο; Ηδη υπάρχουν τέτοια φαινόμενα στα σχολεία της επικράτειας, παιδιά παραμένουν στο σπίτι μετά την προτροπή των γονιών τους.
Για να μαθαίνετε πάντα όλα τα νέα, κάντε like στη σελίδα μας olanea.gr
Η απάντηση στο συγκεκριμένο ερώτημα είναι αρνητική, ακόμα και αν μιλάμε για την 11χρονη υποχρεωτική εκπαίδευση. Δεν πρόκειται για δικό μας αυθαίρετο ισχυρισμό αλλά για συγκεκριμένη νομική επιχειρηματολογία που στοιχειοθέτησε ο έμπειρος νομικός Παυσανίας Παπαγεωργίου για λογαριασμό του News24/7.
“Πρόβλημα παραβίασης της κείμενης νομοθεσίας υπάρχει όταν κάποιος ή κάποια δεν εγγράφει επανειλημμένα στο σχολείο ή στο νηπιαγωγείο το παιδί του. Μέχρι και το τέλος του γυμνασίου παραμένει υπεύθυνος ο γονιός ή ο κηδεμόνας. Αν αυτή η ενέργεια δεν έχει σχέση με θέμα υγείας/επιδημίας τότε μπορεί να υπάρξει θέμα παραμέλησης για την ένταξη του παιδιού στο σχολείο και στη διαδικασία της εκπαίδευσης.
Ομως γονείς που εγγράφουν κανονικά τα παιδιά τους στο σχολείο αλλά εν συνεχεία τα συμβουλεύουν ή τα προτρέπουν να μην πάνε σ’ αυτό κρίνοντας ότι έτσι προστατεύουν την υγεία της οικογένειας κινούνται μέσα στα νόμιμα όρια. Δεν μπορεί να στοιχειοθετηθεί παραμέληση όταν ένας γονιός ισχυρίζεται ότι βάζει την υγεία πάνω απ’ όλα.
Η μη εγγραφή κάποιου παιδιού στο σχολείο δεν παραβιάζει το Σύνταγμα αλλά τον ποινικό κώδικα, είναι ζήτημα δηλαδή ποινικό. Αυτεπάγγελτα σ’ αυτήν την περίπτωση μπορεί να κινηθεί ο αρμόδιος Εισαγγελέας και ο κοινωνικός λειτουργός εφόσον ενημερωθεί εγγράφως από το σχολείο για κάποια περίπτωση. Εφόσον πάντως το παιδί δεν εκβιάζεται για να μην πάει στο σχολείο (ή δεν ασκείται βία γι’ αυτό το σκοπό) δεν προκύπτει θέμα παρέμβασης του εισαγγελέα ή του κοινωνικού λειτουργού.
Οπως τονίσαμε και παραπάνω δεν ανακύπτει ζήτημα παραμέλησης ανηλικού εφόσον ένα παιδί δεν προσέρχεται στο σχολείο για λόγους υγείας μετά από προτροπή του γονιού. Τα όρια του νόμου αλλά της επέμβασης των αρμοδίων είναι απολύτως συγκεκριμένα”.
Ο κ. Παπαγεωργίου ξεκαθαρίζει, επίσης, τι ακριβώς σημαίνει και ποιον αφορά κυρίως η υποχρεωτικότητα της εκπαίδευσης:
“Η υποχρεωτικότητα έχει να κάνει κυρίως με την πολιτεία και τις δυνατότητες που παράσχει. Το κράτος, βάσει των σχετικών συνταγματικών διατάξεων, υποχρεούται να παρέχει κάθε δυνατότητα στο σύνολο των Ελλήνων πολιτών έτσι ώστε να μετέχουν στην 11χρονη υποχρεωτική εκπαίδευση. Ενα παράδειγμα εδώ: Αν κάποιο παιδί έχει συγκεκριμένο κινητικό πρόβλημα και δεν μπορεί να πάει στο σχολείο, το κράτος υποχρεούται να του δώσει τη δυνατότητα για μαθήματα κατ’ οίκον”.
Από τη νομική καταγραφή των πραγμάτων που επιχείρησε στις παραπάνω γραμμές ο κύριος Παπαγεωργίου γίνεται σαφές ότι η πολιτεία δεν μπορεί να υποχρεώσει τους πολίτες να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο και να αποδεχθούν τα μέτρα που αυτή προτείνει. Πρέπει, αντιθέτως, να ΠΕΙΣΕΙ τους πολίτες, όλους τους πολίτες, για την ορθότητα και την αναγκαιότητα των μέτρων που λαμβάνει. Και αυτό πράγματι είναι ένα πολύ δύσκολο στοίχημα.
“Δεν στέλνω τα παιδιά μου στο σχολείο, επειδή διαφωνώ με τα μέτρα”
Η Σταυρούλα Κούζουνα είναι γονέας που δεν την έχουν πείσει τα μέτρα της ελληνικής πολιτείας για τον περιορισμό του κορονοϊού. Τέσσερα από τα πέντε παιδιά της φοιτούν στο δημόσιο σχολείο (ένα στη δευτεροβάθμια, τρία στον πρωτοβάθμια) και προς το παρόν, με προτροπή των δικών τους, δεν παρακολουθούν τα μαθήματα. Η κ. Κούζουνα διαφωνεί με την υποχρεωτικότητα της μάσκας.
Το News24/7 συνομίλησε μαζί της και κατέγραψε τις απόψεις της. Πρέπει να τονιστεί σ’ αυτό το σημείο ότι ο γράφων διαφωνεί ριζικά με τις συγκεκριμένες απόψεις και τη γενικότερη οπτική. Ωστόσο, έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον οι πεποιθήσεις της κυρίας Κούζουνα να ακουστούν διότι έχουν να κάνουν κυρίως με το ζήτημα της πειθούς που οφείλει να διαθέτει η πολιτεία για τα μέτρα που εφαρμόζει.
“Πίστευα και εξακολουθώ να πιστεύω ότι εφόσον τα πράγματα είναι τόσο επικίνδυνα όσο μας περιγράφουν, θα ήταν τρομερά ανεύθυνο να στέλνουμε τα παιδιά μας στο σχολείο. Και επίσης, δεν μπορώ να βάλω το θέμα της γνώσης πάνω από το θέμα της υγείας σε καμία περίπτωση. Και όταν αναφέρομαι σε θέματα υγείας εννοώ και την ψυχική υγεία των παιδιών μας” τονίζει αρχικά.
“Τα παιδιά στο σχολείο πρέπει να είναι ελεύθερα. Ξαφνικά τους λέμε ότι πρέπει να τηρούν συγκεκριμένες αποστάσεις και να κρύβονται πίσω από τη μάσκα. Δεν υπάρχει έτσι καμία επικοινωνία με τον εκπαιδευτικό. Το σχολείο μετατρέπεται σε κάτι μεταξύ φυλακής και νοσοκομείου. Στην αρμόδια επιτροπή των ειδικών δεν υπάρχουν ούτε παιδοψυχολόγοι ούτε καν κοινωνιολόγοι, οι συνέπειες, άρα, δεν έχουν καταμετρηθεί”.
Κατόπιν αυτών, η κυρία Κούζουνα πήρε την απόφαση να μην στείλει τα παιδιά της στο σχολείο, τουλάχιστον μέχρι νεωτέρας.
“Προς το παρόν ενημερώνομαι από το σχολείο για το πως προχωρά η τάξη και τα παιδιά κάνουν μάθημα μαζί μου. Προφανώς αναγνωρίζω ότι από αυτή τη λύση απουσιάζει η κοινωνικοποίηση που επιτυγχάνεται στο σχολείο και παρουσιάζεται και πρόβλημα στην ψυχολογία των παιδιών αλλά δεν έχω άλλη επιλογή. Οταν οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί αναφέρουν σε ποσταρίσματά τους ότι έχουν τρομερό πρόβλημα με τις μάσκες, ότι ασφυκτιούν μέσα σ’ αυτές και ότι δεν μπορούν να κάνουν μάθημα, φανταστείτε πως είναι τα πράγματα για ένα μικρό παιδί.
Επειτά, υπάρχουν και οι αστοχίες. Δεν θα σταθώ στο γεγονός ότι το κράτος μοίρασε μάσκες πιο μεγάλες από το κανονικό. Επιφανείς δημοσιογράφοι μάς λένε ότι είναι ανεύθυνο να μην φοράμε μάσκα την ώρα που οι ίδιοι δεν την φορούν στο χώρο της εργασίας τους. Τους ρωτάς γιατί δεν φοράτε μάσκες, απαντούν δεν μπορώ να μιλήσω αλλιώς. Ωραία. Τα παιδιά μπορούν να μιλήσουν με τις μάσκες;”
Η στάση, πάντως, της κυρίας Κούζουνα καθορίζεται και από το γεγονός ότι η ίδια δεν έχει πειστεί πλήρως ότι ο κορονοϊός είναι πραγματική πανδημία και ότι είναι πραγματικά επικίνδυνη: “Μας λένε για τους ασυμπτωματικούς. Μα οι ασυμπτωματικοί μεταδίδουν σπάνια τον ιό. Οπως και τα παιδιά, όπως μας έχουν εξηγήσει. Μάσκα μπορούν να φορέσουν αυτοί που νοσούν και αυτοί που θέλουν να προστατευτούν από άλλους που νοσούν στο ευρύτερο περιβάλλον τους. Πολλές, επίσης, ήταν οι χωρές που έδωσαν ισχυρή σύσταση για χρήση μάσκας στα σχολεία αλλά δεν προχώρησαν στην υποχρεωτικότητα, κυρίως στις μικρές ηλικίες.
Πιστεύω ότι υπάρχει επιδημία, όχι πανδημία. Και επίσης πιστεύω στη φυσική ανοσία, για μένα είναι ότι καλύτερο. Από τους ειδικούς στην Ελλάδα ακούμε μήνες αντικρουόμενα πράγματα, ακόμα και για τις μάσκες. Πως να έχει κανείς εμπιστοσύνη; Και για να επανέλθω στα σχολεία, είναι δυνατόν να μας μιλούν για μέτρα σε τάξεις των 25 και των 27 παιδιών; Πρόκειται για κοροϊδία”.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, τα παιδιά της κυρίας Κούζουνα δεν πηγαίνουν στο σχολείο: “Εχω ενημερώσει σχετικά τους εκπαιδευτικούς των παιδιών μου. Προς το παρόν η απόφαση που έχω πάρει είναι αυτή. Δεν μπορώ να ξέρω από τώρα αν θα ισχύσει για όλη τη χρονιά. Αντιλαμβάνομαι όμως ότι πολλοί γονείς πηγαίνουν τα παιδιά τους στο σχολείο διότι δεν έχουν που αλλού να τα αφήσουν”.
“Θα μπορούσα να μην φοράω μάσκω αλλά τη φοράω γιατί αλλιώς δεν θα κοιμόμουν τα βράδια”
Μέσα σ’ αυτό το κλίμα αμφισβήτησης, όπως το περιέγραψε η κυρία Κουζούνου, οι εκπαιδευτικοί ανα την Ελλάδα καλούνται να ισορροπήσουν πάνω σ’ ένα τεντωμένο σχοινί που κάθε δευτερόλεπτο είναι έτοιμο να σπάσει. Στην περίπτωση του Γιάννη Φραγκάκη, το σχοινί έσπασε ήδη, ευτυχώς προσωρινά. Ο καθηγητής (Πληροφορικής) στα Χανιά έπεσε θύμα ξυλοδαρμού από γονέα επειδή έκανε το καθήκον του. Συμβούλευσε το παιδί του θύτη να φορέσει μάσκα.
Aφού ο δράστης καταδικάστηκε (14 μήνες με αναστολή) ο κύριος Φραγκάκης προσπαθεί να συνεχίσει την επαγγελματική ζωή του μέσα στις τάξεις του σχολείου του κάτω από τις δύσκολες συνθήκες που “ορίζει” η πανδημία: “Ο,τι συνέβη στη δική μου περίπτωση δεν είναι ο κανόνας, δεν αποτελεί ένα γενικό φαινόμενο. Οι αντιδράσεις ήταν ελάχιστες και παραμένουν ελάχιστες. Στο σχολείο εκτός από το περιστατικό στο οποίο άθελά μου ενεπλάκην, υπήρξε ακόμα μία αντίδραση” λέει στο News24/7 o εκπαιδευτικός από τα Χανιά ο οποίος δείχνει ότι βλέπει πολύ καθαρά και αντικειμενικά τα πράγματα.
“Δεν κρίνω τις προσωπικές πεποιθήσεις κανενός. Τη μάσκα όμως τη φοράμε για να προστατεύσουμε κυρίως τους άλλους. Φανταστείτε να είμαι φορέας του ιού και να μπαίνω σε τάξεις των 22 και των 26 μαθητών. Θα μετατραπώ σε μία κινούμενη βόμβα κορονοϊού. Τα παιδιά έχουν αντιληφθεί πλήρως την κρισιμότητα της κατάστασης αλλά και τη χρησιμότητα της μάσκας. Δείχνουν ότι καταλαβαίνουν. Από την πλευρά μας, για να πιάσει τόπο το μέτρο, δείχνουμε και μία ανοχή, προσφέρουμε διαλείμματα μάσκας κτλ. Είμαστε άλλωστε εκπαιδευτικοί και όχι αστυνομικοί. Κάνουμε την καλύτερη δυνατή προσπάθεια για το κοινό καλό” συμπληρώνει.
Ο κύριος Φραγκάκης βάζει και ένα ζήτημα ευσυνειδησίας και αίσθημα καθήκοντος:
“Ως άνθρωπος που έχει σοβαρό πρόβλημα και ανήκει στις ευπαθείς ομάδες, θα μπορούσα να μην φοράω μάσκα. Δεν μπορούσα όμως να διανοηθώ ότι θα ήταν δυνατόν μ’ αυτήν την επιλογή να κολλήσω τους υπόλοιπους. Δεν θα μπορούσα να κοιμηθώ το βράδυ σ’ αυτό το ενδεχόμενο. Θα μπορούσα ακόμα και να πάρω άδεια. Και πάλι όμως δεν θα ήταν σωστό να απουσιάζω τώρα. Με βοηθάει και το γεγονός ότι στο νομό γενικότερα υπάρχει μικρό ιικό φορτίο”.
Το περιστατικό του ξυλοδαρμού το έχει τοποθετήσει ήδη στο χρονοντούλαπο της προσωπικής του ιστορίας: “Yπήρξε ακόμα και απειλητικό τηλεφώνημα πριν από τη δίκη. Ήθελα, πολύ απλά, να προστατεύσω την οικογένειά μου που έτσι και αλλιώς δεν είχε καμία απολύτως σχέση με το περιστατικό. Ο άνθρωπος που με χτύπησε καταδικάστηκε, όπως γνωρίζετε, και ελπίζω ότι από εδώ και πέρα θα συμπεριφέρεται διαφορετικά. Εχει και μία αναστολή άλλωστε στην πλάτη του”.
Είναι, επίσης, ειλικρινής σχολιάζοντας την κατάσταση που διαμορφώνεται στα περισσότερα σχολεία της χώρας: “Το σχολείο που θα είμαι εφέτος έχει 15 τμήματα των 21-22 μαθητών το κάθε ένα. Μιλάμε δηλαδή για ένα μεγάλο σχολικό συγκρότημα. Δεν αισθανόμαστε τη μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια, είναι αλήθεια αυτό. Από την άλλη πλευρά όμως αυτό είναι το περιβάλλον που έχουμε να διαχειριστούμε και μέσα σ’ αυτό πρέπε να δουλέψουμε. Ούτε να στείλουμε μαθητές σ’άλλο σχολείο μπορούμε ούτε να αλλάξουμε τον κόσμο. Κάνουμε, άρα, το καθήκον μας όσο καλύτερα μπορούμε.
Και να είστε σίγουροι ότι το 99,9% των συναδέλφων μου θέλουν το καλό των μαθητών τους. Αλίμονο όμως αν αρχίσουμε να χτυπάμε τους εκπαιδευτικούς που κάνουν το καθήκον τους και εκτελούν τις οδηγίες της πολιτείας. Αλίμονο αν παίρνει ο καθένας το νόμο στα χέρια του. Δεν βρίσκομαι στο σχολείο για να επιβάλλω τις απόψεις μου. Βρίσκομαι για να κάνω τη δουλειά μου. Εδώ στα Χανιά, που είμαστε μία μικρή κοινωνία, και ο καθένας αφήνει το σημάδι του. Αυτό επιχειρώ και εγώ”.
Για την ιστορία, ο κ. Φραγκάκης διδάσκει τα τελευταία 18 χρόνια, από το 2002, σε διάφορες βαθμίδες της εκπαίδευσης. Από τα γυμνάσια στο Πολυτεχνείο και στην Ακαδημία του Εμπορικού Ναυτικού. Διαθέτει, δηλαδή, ένα “βαρύ” βιογραφικό και ένα εύρος μόρφωσης. Παρόλα αυτά τονίζει ότι “δεν πρόκειται για κάτι που διαφοροποιεί ούτε την προσωπικότητά μου ούτε το χαρακτήρα μου. Προχωρώ μπροστά. Η συμπαράσταση των φίλων και των γνωστών μου μετά το ατυχές περιστατικό ήταν απίστευτη. Οπως και αυτή των συναδέλφων μου απ’ όλη την Ελλάδα, έλαβα εκατοντάδες μηνύματα. Και οι μαθητές μου το χειρίστηκαν πολύ ωραία. Εχουμε καθήκον, όπως σας είπα και πριν. Μεταξύ των καθηκόντων μας είναι να μην επιτρέψουμε οι κοινωνίες μας να μετατραπούν σε ζούγκλες”.
