Ποιμαντορική διδαχή επί τοις Χριστουγέννοις (του Μητροπολίτη Θεολόγου)

Ποιμαντορική διδαχή επί τοις Χριστουγέννοις (του Μητροπολίτη Θεολόγου)

«Χριστός γεννᾶται δοξάσατε· Χριστός ἐξ οὐρανῶν ἀπαντήσατε· Χρι­στός ἐ­πί γῆς ὑ­ψώ­θη­τε…»
(Ἁγ. Γρη­γο­ρί­ου Θε­ο­λό­γου, Λό­γος 38, Εἰς τά Θε­ο­φά­νι­α, εἴ­τουν Γε­νέ­θλι­α τοῦ Σω­τῆ­ρος).

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Ἐ­πέ­λαμ­ψε καί πά­λιν ἡ χαρ­μό­συ­νη καί ἁ­γί­α πανήγυρη τῶν Χρι­στου­γέν­νων, ἡ μη­τέ­ρα ὅ­λων τῶν χρι­στια­νι­κῶν ἑ­ορ­τῶν. Ὁ Κύ­ρι­ός μας τα­πει­νῶς καί ἀ­θο­ρύ­βως ἀεί γεν­νᾶται μέσα στόν λειτουργικό καί σωτήριο χρόνο τῆς Ἐκκλησίας μας, τῆς νέας Βηθλεέμ, καί μέ τό οὐ­ρά­νι­ο καί σω­στι­κό φῶς Του σκεπάζει ὁ­λό­κλη­ρη τήν κτί­ση. Ἀ­νέ­τει­λε ἡ ἀ­να­το­λή τῶν ἀ­να­το­λῶν, ἡ φω­ταυ­γής καί φω­σφό­ρος ἡ­μέ­ρα τοῦ Θε­οῦ, πού δι­α­λύ­ει τό πυ­κνό σκο­τά­δι τῆς ἀ­γνω­σί­ας καί νι­κᾶ τήν δύ­να­μη τῆς ἁ­μαρ­τί­ας. Τό συγ­κλο­νι­στι­κό θαῦ­μα τῆς θεί­ας ἐ­ναν­θρω­πή­σε­ως, ἡ ἀ­νερ­μή­νευ­τη σύλ­λη­ψη καί ἡ ἀ­νέκ­φρα­στη γέν­νη­ση τοῦ Κυ­ρί­ου μας Ἰ­η­σοῦ Χρι­στοῦ, «τό πάν­των και­νῶν, και­νό­τα­τον θαῦ­μα, τό μό­νον και­νόν ὑ­πό τόν ἥ­λι­ον», ὅ­πως χα­ρα­κτη­ρι­στι­κῶς θεολογεῖ ὁ Ἅ­γι­ος Ἰ­ω­άν­νης ὁ Δα­μα­σκη­νός, γιά μί­α ἀ­κό­μη φο­ρά φα­νε­ρώ­νει στόν κό­σμο τήν ἀ­νεξάντλητη πα­τρι­κή ἀ­γά­πη τοῦ Θε­οῦ πρός τό δη­μι­ούρ­γη­μά του, τόν ἄν­θρω­πο, χά­ριν τοῦ ὁ­ποί­ου τέ­μνει τήν ἱ­στο­ρί­α, ὑ­περ­βαί­νει τούς νό­μους τῆς φύ­σε­ως καί πραγ­μα­τώ­νει τό πα­ρά­δο­ξο καί ξέ­νο μυ­στή­ρι­ο τῆς θεί­ας σαρ­κώ­σε­ως.

Ὁ Θε­ός Λό­γος, ὁ εἷς τῆς Παναγίας Τρι­ά­δος, ἡ εὐ­δο­κί­α τοῦ Πα­τρός, στήν γῆ με­τά ἀν­θρώ­πων συ­να­να­στρέ­φε­ται, χω­ρίς πο­τέ νά χω­ρι­σθεῖ ἀ­πό τόν Πα­τέ­ρα. «Ὁ ἄ­σαρ­κος σαρ­κοῦ­ται, ὁ λό­γος πα­χύ­νε­ται, ὁ ἀ­ό­ρα­τος ὁρᾶ­ται, ὁ ἀ­να­φής ψη­λα­φᾶ­ται, ὁ ἄ­ναρ­χος ἄρ­χε­ται, ὁ Υἱ­ός τοῦ Θε­οῦ, Υἱ­ός ἀν­θρώ­που γί­νε­ται» (Ἁγ. Γρη­γο­ρί­ου Θε­ο­λό­γου, Λό­γος 38, Εἰς τά Θε­ο­φά­νι­α, εἴ­τουν Γε­νέ­θλι­α τοῦ Σω­τῆ­ρος). Ἡ θεία ἐναν­θρώπηση φανερώνει στόν κόσμο μέ ἡσύχιο, ταπεινό ἀλλά καί συγκλονιστικό τρόπο «τό μέ­γα τῆς εὐ­σε­βεί­ας μυ­στή­ρι­ον» (Α’ Τιμ. 3,16) γιά τό ὁποῖο ὁ οὐ­ρα­νο­βά­μων Ἀ­πό­στο­λος Παῦ­λος, γε­μᾶ­τος εὐ­γνω­μο­σύ­νη πρός τόν Σω­τῆ­ρα Χρι­στό το­νί­ζει: «Γι­νώ­σκε­τε τήν χά­ριν τοῦ Κυ­ρί­ου ­ἡμῶν Ἰ­η­σοῦ Χρι­στοῦ, ὅ­τι δι’ ὑ­μᾶς ἐ­πτώ­χευ­σε πλού­σι­ος ὧν, ἵνα ὑ­μεῖς τῇ ἐ­κεί­νου πτω­χεί­ᾳ πλου­τή­ση­τε (Β’ Κορ. 8, 9). Δι­ά τοῦ­το καί ἡ ἐν χρό­νῳ γέν­νη­ση τοῦ Κυ­ρί­ου μας ὀ­νο­μά­ζε­ται ἀ­πό τούς θεί­ους πα­τέ­ρες τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας μας, συγ­κα­τά­βα­σις, κέ­νω­σις, τα­πεί­νω­σις, πτωχεία. Ὁ προ­αι­ώ­νι­ος Λό­γος ἀ­πό ἀ­προ­σμέ­τρη­τη ἀ­γά­πη γεν­νᾶ­ται «ἐν Βη­θλε­έμ τῆς Ἰ­ου­δαί­ας, ἐν ἡ­μέ­ραις Ἡ­ρώ­δου τοῦ Βα­σι­λέ­ως» (Ματθ. 1, 2) ὡς ἄν­θρω­πος, ἀ­να­και­νί­ζει καί ἀ­να­πλά­θει τόν ἄνθρωπο, φα­νε­ρώ­νει τόν ἄλ­λο Πα­ρά­κλη­το, «τόν θη­σαυ­ρό τῶν ἀ­γα­θῶν», τό Ἅ­γι­ο Πνεῦ­μα καί κα­θι­στᾶ τόν ἄν­θρω­πο πνευ­μα­τέμ­φο­ρο, μέ­το­χο τῶν αἰ­ω­νί­ων ἀ­γα­θῶν καί συμ­πά­ρε­δρο τῆς θεί­ας με­γα­λο­σύ­νης. Καί ὅλα αὐτά μέ ἀπόλυτο σεβασμό στήν ἐλευθερία μας. Ἐκεῖνος μᾶς προσφέρει τήν δυνατότητα, ἐνῶ ἀφήνει σ’ ἐμᾶς τήν ἐπιλογή.

Ὁ Κύ­ρι­ός μας Ἰ­η­σοῦς Χρι­στός διά τῆς θείας ἐνανθρωπήσεώς Του, σέ συγκεκριμένο ἱστορικό χρόνο καί τόπο γεννᾶται ὡς τέ­λει­ος ἄν­θρω­πος, κα­τά πάν­τα ὅ­μοι­ος μέ ἐ­μᾶς, ἐ­κτός ἁ­μαρ­τί­ας καί μᾶς κα­θι­στᾶ οἰ­κεί­ους Του, φίλους, ἀ­δελ­φούς Του κα­τά χά­ριν, διά «τό εἶ­ναι αὐ­τόν πρω­τό­το­κον ἐν πολ­λοῖς ἀ­δελ­φοῖς» (Ρωμ. 8, 29). Ὁ ἀθάνατος καί παντεχνήμων Λόγος ἔ­γι­νε ἄν­θρω­πος, γιά νά μᾶς με­τα­δώ­ση τό κα­λύ­τε­ρο, τό ἀ­νώ­τε­ρο, τό ἁ­γι­ώ­τε­ρο, δη­λα­δή τήν θε­ό­τη­τά Του. Σαρ­κώ­θη­κε, γιά τόν δι­κό μας ὀν­το­λο­γι­κό πλου­τι­σμό, γιά τήν δι­κή μας λύ­τρω­ση καί σω­τη­ρί­α, γιά νά γί­νου­με ἐ­μεῖς «κοινωνοί θεί­ας φύ­σε­ως» (Β’ Πέ­τρου 1, 4). Μέ­σα σέ αὐ­τή τήν πο­ρεί­α τοῦ χρό­νου, τό χθές, τό σή­με­ρα, τό αὔ­ρι­ο φω­τί­ζον­ται, νο­η­μα­το­δο­τοῦν­ται καί ἀλληλοπερι­χωροῦ­νται μέσα στό φῶς τῆς ἀ­γά­πης τοῦ Θε­οῦ. Ὁ θεάνθρωπος Ἰ­η­σοῦς προσ­λαμ­βά­νει ὡς ὁ κα­λός Σα­μα­ρεί­της τήν πλη­γω­μέ­νη ἀν­θρώ­πι­νη φύ­ση, τήν θε­ρα­πεύ­ει φι­λο­στόρ­γως, τήν φω­τί­ζει, τήν ἐ­ξυ­ψώ­νει εὐ­ερ­γε­τι­κῶς, τήν ἀ­πε­λευ­θε­ρώ­νει λυ­τρω­τι­κῶς ἀ­πό τίς ἁ­μαρ­τί­ες, τήν δι­και­ώ­νει ἐ­νώ­πι­ον τοῦ Θε­οῦ Πα­τέ­ρα καί ἐν τέ­λει τήν κα­θι­στᾶ κα­τά χά­ριν μέ­το­χο τῆς θεί­ας μα­κα­ρι­ό­τη­τος. Τό τα­πει­νό καί φαι­νο­με­νι­κά ἀ­δύ­να­μο βρέ­φος τῆς Βη­θλε­έμ εἶ­ναι ὁ αἰώνιος Θεός τῶν δυ­νά­με­ων, ὁ παν­το­κρά­τωρ καί δημιουργός τοῦ σύμπαντος, ὁ Σωτήρ τοῦ κόσμου, ὁ Κύριος τῆς ἱστορίας, ὁ φιλόστοργος Δεσπότης τῆς Ἐκκλησί­ας Του, «ὁ ὤν καί ὁ ἦν καί ὁ ἐρχόμενος» (Ἀποκ. 1, 4). Πο­ρεύ­ε­ται ­ἡρέ­μως μέ­σα στίς πο­λύ­βου­ες πο­λι­τείες μας καί στήν ἔ­ρη­μο τῆς μο­να­ξιᾶς μας καί ὡς «ὁ ἀ­εί προ­σφέ­ρων καί προ­σφε­ρό­με­νος» χα­ρί­ζει στίς καρ­διές μας, ἐ­φό­σον τό θε­λή­σου­με, «τήν πάν­τα νοῦν ὑ­πε­ρέ­χου­σαν εἰ­ρή­νην» καί τήν πλη­ρό­τη­τα τῆς ζω­ῆς.

Μέ τήν σάρ­κω­ση τοῦ μονογενοῦς Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ ἐ­πέρχεται ὀν­το­λο­γι­κῶς ἡ εἰ­ρή­νευ­ση, ἡ συμ­φι­λί­ω­ση καί ἡ κα­ταλ­λα­γή τοῦ «ἀσώ­του» ἀν­θρώ­που μέ τόν δημιουργό του. Τό ἀ­πο­τέ­λε­σμα αὐ­τῆς τῆς κα­ταλ­λα­γῆς εἶ­ναι ἡ ἀ­πο­κα­τά­στα­ση τῆς ἐ­σω­τε­ρι­κῆς πληρότητος καί τῆς εἰ­ρή­νης στίς ψυ­χές τῶν ἀν­θρώ­πων καί ἡ πρός ἀλ­λή­λους στοργή καί ἀ­γά­πη. Ὁ ἅ­γι­ος Γρη­γό­ρι­ος ὁ Πα­λα­μᾶς το­νί­ζει χα­ρα­κτη­ρι­στι­κῶς: «Αὐ­τήν τήν εἰ­ρή­νη νά φυ­λάσ­σω­με, ἀ­δελ­φοί, ὅ­σο μπο­ροῦ­με. Δι­ό­τι αὐ­τήν ἐ­λά­βα­με ὡς κλη­ρο­νο­μί­α ἀ­πό τόν Σω­τῆρα μας, πού ἐ­γεν­νή­θη σή­με­ρα καί μᾶς ἔ­δω­σε τό Πνεῦ­μα τῆς υἱ­ο­θε­σί­ας, δι­ά τοῦ ὁ­ποί­ου γι­νό­με­θα «κλη­ρο­νό­μοι μέν Θε­οῦ, συγ­κλη­ρο­νό­μοι δέ Χρι­στοῦ» (Ρωμ. 8,17).

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Μέ­σα στόν ρα­γδαί­ως με­τα­βαλ­λό­με­νο, τα­ρα­χώ­δη καί ἀνασφα­λῆ κό­σμο τῶν θε­α­μα­τι­κῶν ἐ­πι­τυ­χι­ῶν ἀλ­λά καί τῶν τρα­γι­κῶν κρί­σε­ων, τό θεῖ­ο καί ἐλπιδοφόρο μή­νυ­μα τῆς κα­τά σάρ­κα Γεν­νή­σε­ως τοῦ Κυ­ρί­ου μας Ἰ­η­σοῦ προ­βάλ­λει ἐ­νώ­πι­όν μας ἰ­δι­αι­τέ­ρως ἐ­πί­και­ρο. Τό θεῖ­ο βρέ­φος τῆς Βη­θλε­έμ ἐγ­και­νί­α­σε μιά νέ­α πραγ­μα­τι­κό­τη­τα γιά τόν ἄνθρωπο μέ κυρίαρχα στοιχεῖα τήν χάρη, τήν ἀγάπη, τήν ἀλή­θεια, τήν ζωή, ὥστε δικαίως ὁ ἱερός Εὐαγγελιστής Ἰωάννης νά λέγει ὅτι «ἀπό τόν ἀνεξάντλητο πλοῦτο τῆς τελειότητος καί τῶν δωρεῶν Του πήραμε ὅλοι ἐμεῖς. Πήραμε τή μία χάρη πάνω στήν ἄλλη. Μετά τή χάρη τῆς ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν μας λάβαμε καί τήν χάρη τῆς υἱοθεσίας καί τῆς μακαρίας ζωῆς. Καί ὁλοένα δεχόμαστε νέα ὑπερά­φθονη χάρη πάνω σ’ ἐκείνη πού προηγουμένως λάβαμε» (Ἰ­ω­. 1, 16), ἀλλά καί τήν «πλησμο­νή τῆς ζωῆς» (Ἰ­ω­. 10, 10). Μέ ἀ­φορμή, λοιπόν, τά ἐ­φε­τει­νά Χρι­στού­γεν­να, ἄς δο­ξά­σου­με μέ­σα ἀ­πό τήν καρ­διά μας μέ λό­γους καί ἔρ­γα ζωῆς τήν ἄ­φα­τη φι­λαν­θρω­πί­α καί συγ­κα­τά­βα­ση τοῦ Κυ­ρί­ου μας καί ἀ­κο­λου­θών­τας μέ ὁ­δη­γό τήν εὐαγγελική πί­στη τά σωτήρια βή­μα­τά Του, νά συμ­πο­ρευ­θοῦ­με, στό νῦν καί ἀεί τῆς ζω­ῆς μας, μέ ἀ­γά­πη, ταπεινό φρόνημα, ἐμπιστοσύνη καί εἰ­ρή­νη μα­ζί Του καί μέ τόν συνάνθρωπό μας, τήν εἰ­κό­να Του καί ἀ­δελ­φό μας.

Ἡ χά­ρις καί τό ἄ­πει­ρον ἔ­λε­ος τοῦ πρός χάριν μας γεν­νη­θέν­τος Σω­τῆ­ρος μας Ἰ­η­σοῦ Χρι­στοῦ, εὔ­χο­μαι νά εἶ­ναι πάν­το­τε μα­ζί σας.

Εὐ­λο­γη­μέ­να καί ἅ­γι­α Χρι­στού­γεν­να
Μετ’ εὐ­χῶν πατρικῶν καί ἀ­γά­πης ἐν Χρι­στῷ νη­πι­ά­σαν­τι

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ὁ Σερρῶν καί Νιγρίτης Θεολόγος