ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ: Πώς ορίζουν την ευτυχία 5 διαχρονικοί φιλόσοφοι
Η Παγκόσμια Ημέρα Φιλοσοφίας γιορτάζεται κάθε χρόνο από το 2002 την τρίτη Πέμπτη του Νοεμβρίου. Πρόκειται για μία πρωτοβουλία της UNESCO, που αναγνώρισε την ανάγκη για κοινό στοχασμό πάνω στα σύγχρονα προβλήματα, που απασχολούν την ανθρωπότητα.
Φιλοσοφία είναι η επιστήμη που ασχολείται με ερωτήματα μπορούμε να χαρακτηρίσουμε οριακά, θεμελιώδη, ή έσχατα, όπως αυτά της ύπαρξης, της γνώσης, της αξίας, της αιτίας, της γλώσσας και του νου.
Η λέξη φιλοσοφία είναι σύνθετη και προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό φιλείν (αγαπώ) και τη λέξη σοφία, δηλαδή αγάπη για τη σοφία. Τον όρο εισήγαγε ο μεγάλος φιλόσοφος και μαθηματικός, Πυθαγόρας.
Η φιλοσοφία μάς ανοίγει νέους δρόμους και αναζητά απαντήσεις σε ερωτήματα που πιθανώς ξεπερνούν τις ανθρώπινες γνωστικές δυνατότητες, βοηθώντας στη διερεύνηση των ορίων της ανθρώπινης σκέψης. Τελικός σκοπός της γνώσης είναι η αλήθεια, η γνώση, η ευδαιμονία, η ευζωία ή δεκάδες άλλοι στόχοι που οι φιλόσοφοι έθεσαν ανά τους αιώνες. Κοινό χαρακτηριστικό; Στο επίκεντρο βρίσκεται ο άνθρωπος και το πώς μπορεί να προσεγγίσει την υπέρτατη και τελειότερη μορφή του.
Την Παγκόσμια Ημέρα Φιλοσοφίας, ο οργανισμός του ΟΗΕ για τον πολιτισμό και την εκπαίδευση προτρέπει τα κράτη – μέλη του να διοργανώνουν εκδηλώσεις και συζητήσεις για φιλοσοφικά θέματα.
Πώς ορίζουν την ευτυχία 5 σπουδαίοι φιλόσοφοι
Το ζήτημα της ευτυχίας έχει απασχολήσει τους φιλοσόφους από τα αρχαία χρόνια. Έτσι υπάρχουν πολλοί ορισμοί από σημαντικούς ανθρώπους που έθεσαν στόχο της ζωής τους να ανακαλύψουν το «μυστικό» που θα μας οδηγήσει σε αυτήν. Ας δούμε μερικούς από αυτούς που ίσως μας βοηθήσουν να αναπροσδιορίσουμε τη σκέψη μας και να αναθεωρήσουμε τον τρόπο ζωής μας.
Σωκράτης
«Το μυστικό της ευτυχίας, βλέπετε, δεν βρίσκεται στο να αναζητάτε περισσότερα, αλλά στο να διαμορφώσετε τη δεξιότητα του να απολαμβάνετε τα λιγότερα». Για τον Σωκράτη, η ευτυχία δεν ήταν θέμα εξωτερικών παραγόντων, αλλά μία σοβαρά προσωπική και εσωτερική διαδικασία. Υποστηρίζει λοιπόν ότι με το να τιθασεύουμε την επιθυμία για ολοένα και περισσότερα αγαθά και ανάγκες -πραγματικές και μη- μαθαίνουμε να εκτιμάμε τις απλές και αληθινές χαρές της ζωής. Και τι πιο απλό και απτό από αυτό;
Σενέκας
«Οι μεγαλύτερες ευλογίες της ανθρωπότητας βρίσκονται μέσα μας. Ο σοφός άνθρωπος είναι ικανοποιημένος με όσα έχει, όσα κι αν είναι αυτά, χωρίς να προσεύχεται για όσα δεν έχει». Ο Σενέκας ανήκε στους στωικούς φιλοσόφους. Σύμφωνα με αυτούς, καθήκον του ανθρώπου είναι να θέσει τον εαυτό του σε αρμονία με το Σύμπαν, που, ως λογικό και αγαθό, τού μεταφέρει τις ιδιότητές του. Με το να βλάπτει κανείς τους άλλους για το υποτιθέμενο ατομικό του συμφέρον, υπονομεύει κατ’ ουσία την ίδια του την φύση. Ο Σενέκας, με ρήσεις σαν και την παραπάνω εδραίωσε αυτό που στη σύγχρονη ψυχολογία γνωρίζουμε ως κέντρο ελέγχου των επιθυμιών μας. Για τους οπαδούς της θεωρίας του αυτό το κέντρο ζει για πάντα και καθοδηγεί με ασφάλεια και σοφία τις κινήσεις τους σαν εμπνευσμένη εξωγενής δύναμη.
Λάο Τσε
«Αν νιώθεις θλιμμένος ζεις στο παρελθόν. Αν είσαι αγχωμένος, ζεις στο μέλλον. Αν είσαι γαλήνιος, ζεις στο παρόν». Μία από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες της κινεζικής φιλοσοφίας, εδραιωτής της έννοιας του «Τάο». Ο Λαό Τσε ήδη από τον 6ο αιώνα π.Χ. διαμήνυε το πάντα επίκαιρο μότο: ζήστε τη στιγμή. Η σύγχρονη ψυχολογία υιοθετώντας την άποψη του υποστηρίζει ότι οι πιο ευτυχισμένοι άνθρωποι είναι οι αφοσιωμένοι σ’ αυτό που κάνουν, τη στιγμή που το κάνουν.
Κομφούκιος
«Όσο περισσότερο διαλογίζεται ο άνθρωπος πάνω το καλό, τόσο καλύτερος θα γίνεται ο κόσμος του και ο κόσμος όλος». Αυτό διακηρύσσει ο φιλόσοφος που ενέπνευσε το κίνημα της θετικής σκέψης και της συμπεριφορικής ψυχολογίας, που παρακίνησε την ανθρωπότητα να αναζητήσει τη βαθύτερη σύνδεση αισθημάτων, σκέψεων και συμπεριφορών. Κατά το κομφουκιανό θεώρημα η ευτυχία δεν είναι παρά μία προφητεία που ο καθένας εκπληρώνει για τον εαυτό του, ανακαλύπτοντας τα βαθύτερα ιδανικά που τρέφουν την ύπαρξη του.
-
Για να μαθαίνετε πάντα όλα τα νέα, κάντε like στη σελίδα μας olanea.gr
Φρίντριχ Νίτσε
«Ευτυχία είναι η αίσθηση ότι η δύναμη αυξάνεται – ότι μία αντίσταση εξουδετερώνεται». Η προσέγγιση του μηδενιστή Νίτσε είναι ενδιαφέρουσα και ρηξικέλευθη. Κατά τον Νίτσε, η ευτυχία κρύβεται στον έλεγχο που μπορεί κάποιος να ασκεί στο περιβάλλον του και στον εαυτό του. Αυτό το αίσθημα ότι κάποιος έχει τον έλεγχο των εμπειριών του, εγγυάται ευτυχισμένη ζωή -τουλάχιστον σύμφωνα με τον φιλόσοφο.
