ΕΝΕΡΓΕΙΑ: Προβληματισμός για το όριο τιμής στο ρωσικό πετρέλαιο

Όμως όπως έδειξε η εμπειρία των τελευταίων μηνών, το ανώτατο αυτό όριο τιμής αποδυναμώθηκε στην πράξη από εγγενείς αντιφάσεις. Αυτές προέκυψαν κατόπιν εντολής της Ουάσιγκτον, τη στιγμή που η ΕΕ ετοίμαζε μια πλήρη απαγόρευση στις εταιρείες της που εξυπηρετούν ρωσικές εξαγωγές  πετρελαίου. Η κυβέρνηση Μπάιντεν, φοβούμενη για τις εγχώριες πολιτικές επιπτώσεις εάν η ξαφνική απομάκρυνση των ρωσικών προμηθειών από την παγκόσμια αγορά πετρελαίου θα είχε αρνητικές επιπτώσεις στις τιμές στην αντλία βενζίνης στις ΗΠΑ, παρότρυνε τους συμμάχους της να αποδυναμώσουν την απαγόρευση, ώστε να ισχύει μόνο πάνω από ένα ανώτατο όριο, που ορίζεται στα $60 δολάρια/βαρέλι.

Έστω και αντιφατικές οι κινήσεις αυτές, κατάφεραν να συμπιέσουν τα έσοδα της Μόσχας αλλά διατηρούν ανέπαφη τη ροή του ρωσικού πετρελαίου και, με τις παλινωδίες τους, στοιχειώνουν την πολιτική των κυρώσεων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ανάρμοστη εμφάνιση Αμερικανών αξιωματούχων που παροτρύνουν διάφορους εμπόρους πετρελαίου (oil traders) της Δύσης, οι οποίοι εδώ και μήνες είχαν σταματήσει οικειοθελώς να μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο, να επιστρέψουν στην αρχική τους δραστηριότητα. Οι δε μεγάλες εταιρείες είχαν ήδη σε μεγάλο βαθμό εγκαταλείψει τις ενεργειακές συναλλαγές με την Μόσχα, προεξοφλώντας μία ακόμη μεγαλύτερη επιδείνωση των σχέσεων Δύσης – Ρωσίας. Ως αποτέλεσμα, όμως, το ρωσικό εμπόριο πετρελαίου κινείται όλο και περισσότερο μέσω ενός σκιώδους στόλου tankers που λειτουργεί από λιγότερο γνωστές εταιρείες που χρησιμοποιούν παλαιά και παροπλισμένα πλοία σε νηολόγια λιγότερο γνωστών χωρών.

ΕΝΕΡΓΕΙΑ: Προβληματισμός για το όριο τιμής στο ρωσικό πετρέλαιο

Ωστόσο, οι περισσότερες κυβερνήσεις που επιβάλλουν κυρώσεις υποστηρίζουν ότι η πολιτική λειτούργησε γενικά όπως αναμένετο. Μάλιστα, η τιμή αναφοράς για την ποικιλία Urals βρίσκεται σταθερά χαμηλότερα σε σχέση με τη διεθνή τιμή Brent. Δηλαδή, το Urals που παραμένει η βασική Ρωσική εξαγωγική ποικιλία αργού, πωλείται με μεγάλη έκπτωση που φθάνει ακόμα και το 30-40% στις διεθνείς αγορές. Παρά τις ρωσικές απειλές για μείωση παραγωγής, οι όγκοι των εξαγωγών φαίνονται σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητοι, με την παραγωγή στα 11,3 εκατ. βαρέλια την ημέρα, δηλαδή σχεδόν στο ίδιο επίπεδο όπως ήταν ένα χρόνο πριν, όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία.

Σήμερα η παγκόσμια αγορά εμφανίζεται επαρκώς εφοδιασμένη, αν και η απόφαση του OPEC+ την περασμένη εβδομάδα να μειώσει την παραγωγή πετρελαίου κατά περισσότερο από 1,6 εκατ. βαρέλια την ημέρα ήταν έκπληξη (ένα νούμερο που συμπεριλαμβάνει 500.000 βαρέλια την ημέρα που η Μόσχα έχει δηλώσει ότι θα αποσύρει από τον Μάιο). Με μια πρώτη ματιά φαίνεται ότι με τις επικρατούσες μεγάλες εκπτώσεις στο Urals, η Ουάσιγκτον σημείωσε μια επιτυχία αφού οι τιμές δεν αυξήθηκαν υπέρμετρα.

Υπάρχουν όμως πολλά σημάδια ότι τα πράγματα δεν είναι όπως φαίνονται. Διαπιστώθηκαν πολλά κενά στην τιμολόγηση στα λιμάνια του Ειρηνικού της Ρωσίας, όπου μεγάλο μέρος των εξαγωγών έχει εκτραπεί και διαπραγματεύεται πάνω από το ανώτατο όριο. Δεν είναι ακόμη σαφές πόσο καλά οι δείκτες τιμολόγησης αποτυπώνουν τις πραγματικές τιμές συναλλαγών. Παραδοσιακά βασισμένοι στην αυτο-αναφορά από τους εμπόρους, (μέσα από το σύστημα Platts), είναι σίγουρα λιγότερο αξιόπιστοι σε συνθήκες οικονομικού πολέμου, δεδομένου των ισχυρών κινήτρων για υποαναφορά. Ακόμη και το υπουργείο Οικονομικών της Ρωσίας λέγεται ότι ανησυχεί ότι οι εξαγωγείς πετρελαίου παραθέτουν χαμηλότερες τιμές προκειμένου να μειώσουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις.

ΕΝΕΡΓΕΙΑ: Προβληματισμός για το όριο τιμής στο ρωσικό πετρέλαιο

Η δε διαδικασία εφαρμογής του ανώτατου ορίου τιμών στα διυλισμένα προϊόντα είναι ακόμα πιο περίπλοκη. Τα κενά που δημιουργούνται από την κοινή πρακτική της πρόσμιξης και τη δυσκολία καθορισμού της προέλευσης καθιστούν αδύνατη την εφαρμογή αυτού του πλαφόν. Ενώ πολλά διαφορετικά παράγωγα πετρελαίου χωρίζονται σε δύο μόνο κατηγορίες τιμών.

Ενώ οι G7 και οι σύμμαχοι τους προβληματίζονται για το πως θα κάνουν την πολιτική των κυρώσεων κατά της Ρωσίας πιο αποτελεσματική ο έλεγχος των πετρελαϊκών ελέγχων στη Ρωσία μέσω της επιβολής των pricecup των $60 το βαρέλι δεν έχει οδηγήσει σε απτά αποτελέσματα  πέρα των δυσκολιών που έχει δημιουργήσει στη διακίνηση  φορτίων πετρελαίου για τις Ρωσικές εταιρείες.

Η φιλοδοξία των G7 παραμένει η προσαρμογή του επιπέδου των ανώτατων ορίων προς τα κάτω με την πάροδο του χρόνου, αν και θα πρέπει να εξεταστεί ο αντίκτυπος των περικοπών του OPEC+ στις τιμές του πετρελαίου. Ο στόχος για τη συρρίκνωση των εσόδων του Πούτιν από το πετρέλαιο είναι μεν σωστός αλλά οι κανονισμοί κυρώσεων της ΕΕ επιβάλλουν συχνές αναθεωρήσεις στο ανώτατο όριο, με αποτέλεσμα να  καθιστούν το όλο εγχείρημα δυσεφάρμοστο.

Εν τω μεταξύ υπάρχει ανησυχία στην Ουάσιγκτον ότι ένα χαμηλότερο ανώτατο όριο θα ωθούσε τη Ρωσία να συνειδητοποιήσει την απειλή και να περικόψει τις εξαγωγές της. Οι δυτικές χώρες με μεγάλους στόλους δεξαμενόπλοιων προβληματίζονται έντονα μήπως ζημιωθούν οι επιχειρήσεις τους από ανταγωνιστές που δραστηριοποιούνται σε περιοχές που δεν επιβάλλονται κυρώσεις και μεταφέρουν πετρέλαιο μέσα από τον σκιώδη στόλο δεξαμενοπλοίων που αναπτύσσει η Μόσχα τους τελευταίους μήνες. Μέχρι στιγμής, ο στόχος να προκληθεί περισσότερος πόνος στη Ρωσία παρά στη Δύση, μέσω των κυρώσεων, φαίνεται να λειτουργεί σε ένα βαθμό. Αλλά αν οι δυτικοί ηγέτες θέλουν να συνεχίσουν να πιέζουν τον Πούτιν, πρέπει να αναγνωρίσουν ότι ορισμένοι κίνδυνοι είναι αναπόφευκτοι. Ένας από αυτούς είναι η Μόσχα να σταματήσει να μεταφέρει πετρέλαιο με ξένα νηολόγια παρακάμπτοντας απόλυτα τις δυτικές κυρώσεις. Αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα την εξαφάνιση του discount στην ποικιλία Urals και συνεπακόλουθα την αύξηση της τιμής του αργού.

• Για να μαθαίνετε πάντα όλα τα νέα, κάντε like στη σελίδα μας olanea.gr