ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ: Το νέο πλαίσιο τεκμαρτής φορολόγησης

“Από εδώ και πέρα το βάρος από την πλευρά του υπουργείου Οικονομικών και της ΑΑΔΕ θα πέσει στους ελέγχους. Σε όσους αμφισβητήσουν τα τεκμήρια προκειμένου οι έλεγχοι αυτοί να ολοκληρωθούν πολύ γρήγορα και στη μεγάλη φοροδιαφυγή, για παράδειγμα στις εταιρείες που παρουσιάζουν επί χρόνια ζημιές” ανέφερε χαρακτηριστικά στην καταληκτική ομιλία του στη Βουλή ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης.

“Για εμάς η μάχη κατά της φοροδιαφυγής είναι μαραθώνιος και όχι σπριντ” ανέφερε από την πλευρά του στην ομιλία του στη Βουλή ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Χάρης Θεοχάρης, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής στην Ολομέλεια της Βουλής, ενώ  για τις αλλαγές στη φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών, επεσήμανε ότι οι αλλαγές αυτές είναι αναγκαίες “για να μην πληρώνουν το μάρμαρο οι ίδιοι και οι ίδιοι. Για να μη συνεχίσει το 4% των ελεύθερων επαγγελματιών να πληρώνει το 50% των φόρων του κλάδου”.

Στα δικαστήρια

Πέρα πάντως από τις σφοδρές αντιδράσεις σύσσωμης της Αντιπολίτευσης, οι φορείς των επαγγελματιών σχεδιάζουν προσφυγές στο ΣτΕ για να προσβάλουν το νόμο. Ο Πρόεδρος της Γενικής Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ), Γιώργος Καββαθάς, μιλώντας, την Πέμπτη, στο Ρ/Σ Παραπολιτικά τόνισε ότι “η οποιαδήποτε  βελτίωση στο σχέδιο νόμου είναι θετική, ωστόσο δεν αλλάζει η κεντρική φιλοσοφία του νομοσχεδίου που ουσιαστικά επιβάλλει ένα οριζόντιο μέτρο που εξ ορισμού είναι άδικο και με αυτό τον τρόπο χαρακτηρίζει όλους τους επαγγελματίες, εμπόρους, βιοτέχνες αλλά και τους αυτοαπασχολούμενους και τους επιστήμονες ως οιονεί φοροφυγάδες.”

Για το λόγο αυτό ο κ. Καββαθάς ανακοίνωσε πως οι κινητοποιήσεις ενάντια στο νομοσχέδιο θα συνεχιστούν και μετά την ψήφισή του:  “Κάναμε ήδη κινητοποιήσεις, αλλά δεν θα μείνουμε εδώ εάν ψηφιστεί το νομοσχέδιο. Είναι σαφές ότι η ΓΣΕΒΕΕ και όλοι οι άλλοι φορείς που συμμετείχαν σε όλες τις κινητοποιήσεις θα προσφύγουμε στη Δικαιοσύνη, στο ΣτΕ, και έχει πάρα πολλές πιθανότητες ότι θα ακυρώσει το νόμο ως αντισυνταγματικό”.

Το πλαίσιο

Με βάση το ΥΠΕΘΟ προβλέπεται πλέον τεκμαρτός τρόπος φορολόγησης. Ως “αντίδωρο” το τέλος επιτηδεύματος μειώνεται κατά 50% από το 2024 για όλους τους επαγγελματίες, ασχέτως του αν δηλώνουν εισοδήματα υψηλότερα από το ελάχιστο τεκμαρτό καθαρό εισόδημα.

Επιπλέον:

– Εισάγεται ρητή πρόβλεψη, προς άρση τυχόν αμφισβητήσεων, ότι κάθε επαγγελματίας μπορεί να αμφισβητήσει το τεκμήριο με την προϋπόθεση ότι θα ζητήσει έλεγχο από τις φορολογικές αρχές για να υποστηρίξει τη θέση του.

– Η προσαύξηση του τεκμηρίου για τους επαγγελματίες, που έχουν υψηλότερο τζίρο από το μέσο όρο του κλάδου (ΚΑΔ) που δραστηριοποιούνται, μειώνεται σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό και προσδιορίζεται σε 5% επί της διαφοράς.

Παράδειγμα: ελεύθερος επαγγελματίας με ετήσιο τζίρο 35.000 ευρώ υπερβαίνει τον μέσο ετήσιο κύκλο εργασιών του ΚΑΔ κατά 10.000 ευρώ (ετήσιος τζίρος 35.000 ευρώ – μέσος ετήσιος κύκλος εργασιών ΚΑΔ 25.000 ευρώ = 10.000 ευρώ). Η προσαύξηση 5% θα εφαρμοστεί επί του ποσού των 10.000 ευρώ. Άρα το τεκμήριο στην περίπτωση αυτή προσαυξάνεται κατά 500 ευρώ.

-Οι ελεύθεροι επαγγελματίες με νεοσύστατη επιχειρηματική δραστηριότητα θα έχουν τις ακόλουθες μειώσεις της ελάχιστης αμοιβής: 100% (πλήρης απαλλαγή) για τα 3 πρώτα χρόνια, 67% μείωση για τον 4ο χρόνο και 33% μείωση για τον 5ο χρόνο. Με τον τρόπο αυτό, όπως αναφέρεται, αναγνωρίζονται οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι επαγγελματίες κατά την έναρξη και στα πρώτα χρόνια της δραστηριότητάς τους.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1: Νέος δικηγόρος με 5.000 ευρώ δηλωθέν εισόδημα. Είχε 450 ευρώ φόρο και θα συνεχίσει να έχει τον ίδιο φόρο χωρίς αλλαγή καθώς απαλλάσσεται από το τεκμαρτό εισόδημα για τα 3 πρώτα λειτουργίας καθώς και από το τέλος επιτηδεύματος.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2: Νέος λογιστής με έναρξη το 2021 και τζίρο 14.615€, δήλωσε το 2022 κέρδη από την επιχειρηματική του δραστηριότητα 4.364€, πλήρωσε φόρο 393€ και δεν ήταν υπόχρεος τέλους επιτηδεύματος. Με το νέο σύστημα φορολόγησης, η ελάχιστη αμοιβή του υπολογίζεται σε 3.604€ λόγω ετών λειτουργίας (τα 3 πρώτα έτη επιχειρηματικής δραστηριότητας το τεκμήριο είναι 0, το τέταρτο έτος ανέρχεται στο 1/3, το πέμπτο στα 2/3 και από το έκτο έτος το τεκμήριο υπολογίζεται πλήρως). Ως εκ τούτου, ο εν λόγω φορολογούμενος θα φορολογηθεί επί του δηλωθέντος ποσού των 4.364€ και ο φόρος του θα παραμείνει 393€. Συνεπώς, δεν θα υπάρξει διαφορά στον φόρο που θα κληθεί να πληρώσει.

Ο δείκτης τζίρου

Το σύστημα, επίσης, προβλέπει προσαύξηση του τεκμηρίου για όσους πραγματοποιούν τζίρο σημαντικά μεγαλύτερο από το μέσο όρο του κλάδου στον οποίο δραστηριοποιούνται. Σύμφωνα με το ΥΠΕΘΟ, με τον τρόπο αυτό εισάγεται μια ακόμη παράμετρος που εξασφαλίζει τη δίκαιη αντιμετώπιση των επαγγελματιών, ανάλογα με το μέγεθος της δραστηριότητάς τους και αναγνωρίζονται οι διαφορές ανάμεσα στους «μεγάλους» και εκείνους που έχουν μικρότερα έσοδα. Σύμφωνα με την αρχική πρόβλεψη η προσαύξηση έφθανε μέχρι και το 100% για όσους είχαν διπλάσιο τζίρο από το μέσο όρο του κλάδου. Η ρύθμιση που κατατέθηκε στη Βουλή προβλέπει ότι η προσαύξηση ανέρχεται στο 5% επί της διαφοράς, δηλαδή επί του ποσού κατά το οποίο ο κύκλος εργασιών του υπόχρεου υπερβαίνει τον μέσο όρο.

Παράδειγμα: ελεύθερος επαγγελματίας με ετήσιο τζίρο 35.000 ευρώ υπερβαίνει τον μέσο ετήσιο κύκλο εργασιών του ΚΑΔ κατά 10.000 ευρώ (ετήσιος τζίρος 35.000 ευρώ – μέσος ετήσιος κύκλος εργασιών ΚΑΔ 25.000 ευρώ = 10.000 ευρώ). Η προσαύξηση 5% θα εφαρμοστεί επί του ποσού των 10.000 ευρώ. Άρα το τεκμήριο στην περίπτωση αυτή προσαυξάνεται κατά 500 ευρώ. Έτσι η προσαύξηση λόγω τζίρου γίνεται πιο δίκαιη και αναλογική, αναφέρει το ΥΠΕΘΟ.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1: Επιχειρηματίας λιανικού εμπορίου με έναρξη το 1993 και τζίρο 130.000€ δήλωνε κέρδη 18.000€, πλήρωνε φόρο 2.660€ και τέλος επιτηδεύματος 650€. Με το νέο σύστημα φορολόγησης, η ελάχιστη αμοιβή του υπολογίζεται σε 23.696€ (14.196 + 10% προσαύξηση μισθοδοσίας + 5% προσαύξηση τζίρου). Η επιπλέον φορολογική του επιβάρυνση θα είναι 1.150€, ενώ μόνο για το φορολογικό έτος 2023, θα έχει και την υποχρέωση καταβολής του μειωμένου τέλους επιτηδεύματος ύψους 325€.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2: Επιχειρηματίας με ενοικιαζόμενα δωμάτια, με έναρξη το 1992 και τζίρο 101.430€, δήλωνε το 2022 κέρδη 4.685€. Πλήρωνε φόρο 422€ και ήταν υπόχρεος τέλους επιτηδεύματος 650€. Με το νέο σύστημα φορολόγησης, το φορολογητέο του εισόδημα υπολογίζεται σε 20.076€ (14.196 + 2.585 λόγω 10% προσαύξησης μισθοδοσίας + 5% λόγω προσαύξησης ΚΑΔ) και ο φόρος του σε 3.121€ (+2.049€ μετά την οριστική κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος).

Δείτε επίσης: ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΜΑΣΤΟΥ: Η εξέταση που γλίτωσε 8.000 γυναίκες από τη χημειοθεραπεία

Οι εκπτώσεις

Αναλυτικά το πλαίσιο με τις εκπτώσεις έχει ως εξής:

 Το τεκμήριο μειώνεται κατά 50% για:

-επαγγελματίες που παρουσιάζουν αναπηρία 67% έως 79%

-επαγγελματίες που ασκούν δραστηριότητα και έχουν την κύρια κατοικία σε οικισμούς με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω από 3.100 κατοίκους

-γονείς μονογονεϊκής οικογένειας με ανήλικα τέκνα

-γονείς με εξαρτώμενα τέκνα με ποσοστό νοητικής ή σωματικής αναπηρίας τουλάχιστον 67%

-γονείς πολύτεκνων οικογενειών

-εκμεταλλευτές ταξί με ποσοστό ιδιοκτησίας επί του οχήματος που δεν υπερβαίνει το 25%

-Το τεκμήριο μειώνεται κατά 67% για τους ελεύθερους επαγγελματίες με διάρκεια δραστηριότητας 4 χρόνια και κατά 33% για τον 5ο χρόνο ενώ εξαίρεση από την προσαύξηση του τεκμηρίου με βάση το τζίρο θα έχουν τα περίπτερα αλλά μόνο όσον αφοράς το κομμάτι του τζίρου που προέρχεται από πωλήσεις καπνοβιομηχανικών προϊόντων.

– Μειωμένο τεκμαρτό εισόδημα θα έχουν οι επαγγελματίες με εποχική δραστηριότητα όπως για τα κυλικεία στα σχολεία και τουριστικά επαγγέλματα  καθώς για τη συγκεκριμένη κατηγορία το ύψος του φορολογητέου εισοδήματος θα υπολογίζεται με το πραγματικό χρόνο δραστηριότητας δηλαδή με βάση δωδεκατημόρια. Για παράδειγμα για 6 μήνες λειτουργίας το ελάχιστο ποσό θα μειώνεται στο μισό και για 10 μήνες λειτουργίας στα 10/12.

Επίσης το τεκμήριο μειώνεται για όσους επαγγελματίες αποκτούν εισοδήματα από μισθούς, συντάξεις ή από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα καθώς τ; ποσά αυτά συνυπολογίζονται για την κάλυψη του τεκμηρίου. Για παράδειγμα, αν το τεκμήριο για έναν επαγγελματία προσδιορίζεται στις 12.000 ευρώ και ο ίδιος έχει εισόδημα από μισθούς ύψους 7.000 ευρώ, το τεκμήριο μειώνεται στις 5.000 ευρώ (12.000-5.000).

Οι απαλλαγές

Δεν θα φορολογούνται με βάση το τεκμαρτό εισόδημα οι:

-οι αγρότες

-όσοι αμείβονται με μπλοκάκι και με έως 3 εργοδότες

-οι επαγγελματίες που παρουσιάζουν αναπηρία ίση ή μεγαλύτερη του 80%.

-τα καφενεία σε χωριά με λιγότερους από 500 κατοίκους και νησιά κάτω από 3.100 κατοίκους. Πρόκειται για 1.800 επιχειρήσεις από τις οποίες έτσι κι αλλιώς τα προσδοκώμενα έσοδα ήταν περιορισμένα.

-οι ασφαλιστικοί σύμβουλοι  που συνεργάζονται με μέχρι 2 εταιρείες οι οποίοι προσομοιάζουν με το καθεστώς των εργαζόμενων με «μπλοκάκι».

– οι επαγγελματίες με δραστηριότητα έως τρία χρόνια

Η διατύπωση

Αναλυτικά οι  διατάξεις, μετά τις αλλαγές, διαμορφώθηκαν ως  εξής: 

• Ειδικά ως προς τους υπόχρεους με Κ.Α.Δ. «εκμετάλλευση καταστήματος ψιλικών ειδών γενικά (47.19.10.01)», «εκμετάλλευση περιπτέρου (47.19.10.02)» και «λιανικό εμπόριο προϊόντων καπνού σε εξειδικευμένα καταστήματα (47.26)», για τον προσδιορισμό του ετήσιου κύκλου εργασιών του υπόχρεου και τον προσδιορισμό του μέσου όρου του ετήσιου κύκλου εργασιών του Κ.Α.Δ. δεν λαμβάνονται υπόψη οι πωλήσεις των καπνοβιομηχανικών προϊόντων της περ. α) της παρ. 4 του άρθρου 30 του Κώδικα Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ν. 2859/2000, Α΄ 248). Για τους υπόχρεους με Κ.Α.Δ. «εκμετάλλευση καταστήματος ψιλικών ειδών γενικά (47.19.10.01)» και «εκμετάλλευση περιπτέρου (47.19.10.02)» ως μέσος όρος της περ. γ) λαμβάνεται υπόψη ο μέσος όρος ετήσιου κύκλου εργασιών του συνόλου των επιτηδευματιών με τους δύο αυτούς Κ.Α.Δ., χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι επιτηδευματίες με μηδενικό κύκλο εργασιών. Για την εύρεση του μέσου όρου ετήσιου κύκλου εργασιών των επιτηδευματιών με τους λοιπούς τεταρτοβάθμιους κωδικούς υπό τον Κ.Α.Δ. 47.19, πλην των Κ.Α.Δ. 47.19.10.01 και 47.19.10.02, δεν λαμβάνονται υπόψη οι επιτηδευματίες με Κ.Α.Δ. 47.19.10.01 και 47.19.10.02

• Το τεκμήριο δεν εφαρμόζεται:

β) σε όσους αμείβονται σύμφωνα με την περ. στ) της παρ. 2 του άρθρου 12 του 4172/2013 (σ.σ. οι αποκαλούμενοι “μπλοκάκηδες”), εφόσον συμβάλλονται με έως και τρία (3) φυσικά ή νομικά πρόσωπα και σε ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές που συμβάλλονται με έως και δυο (2) ασφαλιστικές επιχειρήσεις και δηλώνουν ως επαγγελματική έδρα την κατοικία τους.

δ) σε καφενεία που βρίσκονται σε οικισμούς της χώρας με πληθυσμό μικρότερο των πεντακοσίων (500) κατοίκων.

• Το ποσό του άρθρου 28Α (σ.σ. δηλαδή το τεκμαρτό εισόδημα) μειώνεται κατά το ήμισυ (1/2) για υποχρέους που είναι πολύτεκνοι, για υπόχρεους που παρουσιάζουν αναπηρία ίση ή μεγαλύτερη του εξήντα επτά τοις εκατό (67%), για γονείς μονογονεϊκής οικογένειας με ανήλικα τέκνα και για γονείς με τέκνα με ποσοστό νοητικής ή σωματικής αναπηρίας τουλάχιστον εξήντα επτά τοις εκατό (67%), εφόσον είναι άγαμα, διαζευγμένα ή σε χηρεία που θεωρούνται εξαρτώμενα, κατά την περ. γ) της παρ. 1 του άρθρου 11 και οι εκμεταλλευτές Επιβατηγών Δημόσιας Χρήσης οχημάτων (TAΞI) με ποσοστό ιδιοκτησίας επί του οχήματος που δεν υπερβαίνει το είκοσι πέντε τοις εκατό (25%).

Θα πληρώνει ο ελεγχόμενος πρώτα

Να σημειωθεί, πάντως, ότι εάν αμφισβητηθεί το τεκμαρτό εισόδημα και ζητηθεί έλεγχος ο υπόχρεος θα πρέπει πρώτα να καταβάλει το φόρο που προκύπτει κι εν συνεχεία να αναμένει το αποτέλεσμα του ελέγχου. Η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής επεσήμανε ότι σε αυτήν την περίπτωση, θα πρέπει να ορίζεται σαφώς το χρονικό πλαίσιο εντό του οποίου θα γίνεται ο έλεγχος. Έτσι η διάταξη διαμορφώθηκε ως εξής: “Με απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ καθορίζονται η διαδικασία, ο χρόνος διενέργειας του ελέγχου και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των παρ. 3 και 4.”.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ: Το νέο πλαίσιο τεκμαρτής φορολόγησης

Δείτε επίσης: ΣΟΥΠΕΡΜΑΡΚΕΤ: Πότε ξεκινάει το καλάθι των Χριστουγέννων

• Για να μαθαίνετε πάντα όλα τα νέα, κάντε like στη σελίδα μας olanea.gr