Τουρκικοί σχεδιασμοί στην Ανατολική Μεσόγειο (του Τάσου Χατζηβασιλείου)

Τελικά, το τουρκικό γεωτρύπανο κινείται στα όρια της τουρκικής υφαλοκρηπίδας και σίγουρα εκτός της κυπριακής, όπως αυτή καθορίζεται από το διεθνές δίκαιο και τις σχετικές συνθήκες. Το προηγούμενο διάστημα, η Άγκυρα άφηνε να εννοηθεί ότι η φιέστα με τον κ. Ερντογάν θα αποτελούσε το εναρκτήριο λάκτισμα ενός απόπλου του πλοίου είτε προς τα δυτικά είτε προς την κυπριακή ΑΟΖ. Τι συνέβη και ο υποτιθέμενος σχεδιασμός δεν υλοποιήθηκε;

Η Τουρκία ξέρει καλά ότι η Ελλάδα διαθέτει ισχυρή αποτρεπτική ικανότητα. Επομένως, η οποιαδήποτε εμπλοκή μαζί της δεν θα είχε ούτε εύκολη ούτε ευχάριστη έκβαση για κανέναν. Ταυτόχρονα, οι γείτονες διάβασαν σωστά τα μηνύματα από τη διεθνή κοινότητα. Το Βερολίνο, οι Βρυξέλλες, το Παρίσι και, κυρίως, η Ουάσιγκτον είχαν διαμηνύσει στην Άγκυρα ότι δεν υπάρχει περιθώριο ανοχής για νέα ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο, ειδικά όσο μαίνεται ο πόλεμος στην Ουκρανία. Άλλωστε, μια τέτοια επιλογή του κ. Ερντογάν θα σήμαινε τη δημιουργία ρήγματος στην νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, η συνοχή του οποίου αποτελεί προτεραιότητα της Δύσης, για να μπορέσει να σταθεί ισχυρή απέναντι στη Ρωσία. Παράλληλα, η εξέλιξη αυτή σχετίζεται και με την αποτελεσματικότητα της ελληνικής διπλωματίας. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σε όλες τις διεθνείς επαφές του, αποδομούσε μια προς μια τις έωλες και παράνομες αξιώσεις της Τουρκίας και καθιστούσε σαφή τον κίνδυνο που οι τελευταίες ενέχουν για την περιφερειακή σταθερότητα.

Έτσι, ενώ οι προκλήσεις οξύνονται σε ρητορικό επίπεδο, στο πεδίο οι κινήσεις είναι αντίστροφες. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι η Αθήνα εφησυχάζει. Η σημερινή απόφαση του Τούρκου Προέδρου για την πορεία του γεωτρύπανου μόνο εντός τουρκικής υφαλοκρηπίδας, δεν σημαίνει τη λήξη συναγερμού. Οι επόμενες κινήσεις της γειτονικής χώρας θα σχεδιαστούν με βάση τις εξελίξεις στο εγχώριο και το διεθνές προσκήνιο.

Αν η τουρκική οικονομία γνωρίσει νέους κλυδωνισμούς και οι δημοσκοπήσεις δεν είναι ευνοϊκές για τον κυβερνητικό συνασπισμό, τότε εύκολα το ταξίδι του «Αμπντουλχαμίντ Χαν» μπορεί να αναθεωρηθεί, για να τονωθεί το εθνικό φρόνημα στο εσωτερικό της χώρας και να συσπειρωθεί το εθνικιστικό ακροατήριο γύρω από την κυβέρνηση. Όσο για τις διεθνείς εξελίξεις, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι γεωπολιτικές ανακατατάξεις που προκαλεί, μπορούν να επηρεάσουν την τουρκική τακτική: σε ενδεχόμενη πίεση της Τουρκίας, η απειλή για αποστολή του πλοίου προς τις θαλάσσιες ζώνες των ευρωπαϊκών χωρών της γειτονιάς μας, θα γινόταν «εργαλείο» πίεσης στα χέρια της τουρκικής διπλωματίας. Στην ουσία, η πορεία του γεωτρύπανου θα λειτουργούσε ως αφορμή για ανατολίτικο παζάρι. Όμως, κάνεις πλέον στη Δύση δεν έχει το άλλοθι της άγνοιας για την τουρκική προκλητικότητα.

Σε κάθε περίπτωση, η τακτική της Αθήνας αποδεικνύεται επιτυχής. Συνεχίζουμε να διεθνοποιούμε την τουρκική παραβατικότητα, τονίζοντας ταυτόχρονα την ανάγκη διατήρησης των διαύλων επικοινωνίας. Άλλωστε, για το σημερινό τέλμα στα ελληνοτουρκικά την ευθύνη φέρει στο ακέραιο η γειτονική χώρα.